Fizjoterapia uroginekologiczna staje się coraz powszechniejsza- z usług fizjoterapeuty uroginekologicznego korzystają zarówno kobiety jak i mężczyźni. Na czym polega urofizjoterapia, jak wygląda wizyta w gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego i z jakimi problemami można się do niego zwrócić mówi Marta Sapeta, specjalista ds. urorehabilitacji z Uzdrowiska Ustroń, Grupa American Heart of Poland. Urofizjoterapia to jedna z dziedzin nowoczesnej medycyny, która przebija się do świadomości Polaków – czym jest? Urofizjoterapia to interdyscyplina medyczna, która łączy w sobie zagadnienia urologii, położnictwa, ginekologii, neurologii, ortopedii, a także psychologii i dietetyki. To bardzo szeroka dyscyplina, która wykazuje wysoką skuteczność, dlatego tak szybko zdobywa uznanie wśród pacjentów. Dzięki interdyscyplinarności możemy patrzeć na pacjenta holistycznie, globalnie, a to bardzo ważne w fizjoterapii – wyjaśnia Marta Sapeta, specjalista ds. urorehabilitacji z Uzdrowiska Ustroń, Grupa American Heart of Poland. Czy to, że urofizjoterapia ukierunkowana jest na przywrócenie równowagi mięśni w miednicy mniejszej oznacza, że fizjoterapeuta w swojej pracy skupia się wyłącznie na tym obszarze ciała? Miednica w fizjoterapii uroginekologicznej jest istotnie w centrum naszego zainteresowania. To właśnie tam skupione są problemy nierównowagi napięciowo-ruchowej, wynikające z zaburzeń w sąsiednich segmentach naszego ciała. Pacjentki i pacjenci zaczynają odczuwają dolegliwości ze strony miednicy mniejszej, a często rozwiązanie znajduje się poza nią. Bywają przypadki, gdy terapię zaczynamy od stóp, co dla pacjentów jest wielkim zaskoczeniem – odpowiada Marta Sapeta. Do kogo kierowana jest urofizjoterapia? Wydaje się, że głównie do kobiet… Zdecydowanie nie tylko do kobiet. Urofizjoterapia jest równie ważna dla obu płci, choć to kobiety częściej i odważniej z niej korzystają. Panowie, ku naszemu wielkiemu zadowoleniu, pojawiają się coraz częściej, choć w dalszym ciągu wtedy, kiedy już problem jest zaawansowany lub kiedy efekty zabiegu chirurgicznego nie przyniosły oczekiwanych efektów. Jak przebiega wizyta u urofizjoterapeuty? Scenariusze są różne. Każdy pacjent przynosi ze sobą własną, niepowtarzalną historię, która ukształtowała jego problem. Pierwsza wizyta może trwać nawet godzinę. Zawsze składa się z bardzo obszernego wywiadu, sprawdzenia postawy ciała, oględzin blizn, jeśli takie pacjent posiada oraz, jeśli pacjent wyrazi zgodę, badania dna miednicy. Bardzo nam zależy, aby pacjent nie obawiał się wizyty. Chcemy, aby pacjent opowiadał dużo i szczerze, a także czuł się maksymalnie komfortowo, ponieważ dotykamy wrażliwych i intymnych tematów. W tym wywiadzie ważne są wszystkie informacje. Specyfika pracy, ilość i jakość porodów, wyniki badania moczu, USG jamy brzusznej, czy nawet rezonans kręgosłupa lędźwiowego. Dlatego jeśli pacjent ma swoją dokumentację medyczną jest ona bardzo cennym źródłem wiedzy. Tego typu fizjoterapia prowadzona jest także w ramach leczenia w sanatorium… W uzdrowiskach można oczywiście korzystać z zabiegów urorehabilitacji. Dobrze, jeśli pacjenci zgłaszają się na początku pobytu, ponieważ mamy wtedy realny czas na działanie. Jak w przypadku każdej rehabilitacji, to właśnie czas ma kluczowe znaczenie. To proces leczniczy, który nie wydarzy się z dnia na dzień. U pacjentów dolegliwości gromadzą się i pogłębiają często latami, dlatego nie istnieją metody, które wyrównają wszystkie niedostatki w czasie jednej wizyty. Fizjoterapia uroginekologiczna może być prowadzona również w ramach profilaktyki. Jak wtedy wygląda taka fizjoterapia? W jakim wieku należy ją zacząć? Oczywiście! I to jest najwspanialsze w tej metodzie. Profilaktyka zaczyna się już u dzieci. Polega na prawidłowych nawykach toaletowych, później to również świadome macierzyństwo, przygotowanie do porodu i praca w połogu. To także regularne wizyty u ginekologa czy urologa, do których serdecznie zachęcam i namawiam pacjentów. No i oczywiście zadbanie o prawidłowe napięcie mięśni dna miednicy, dzięki ćwiczeniom, których można się nauczyć w gabinecie i praktykować już w zaciszu domowym – podsumowuje specjalistka.
Category: Inne
Leczenie nowotworowe niesie ze sobą znaczne obciążenia dla organizmu pacjenta, porównywalne do intensywnego wysiłku fizycznego, towarzyszącego maratonowi. Proces terapeutyczny jest nie tylko trudny fizycznie, ale także stanowi ogromne wyzwanie emocjonalne. Pacjenci doświadczają bólu nowotworowego oraz ograniczenia aktywności fizycznej, co zwiększa ryzyko powikłań, szczególnie w zakresie układu krążeniowo-oddechowego. W ramach kompleksowej opieki onkologicznej kluczowym elementem jest wdrożenie rehabilitacji onkologicznej we właściwym czasie. Kto powinien poważnie rozważyć tego rodzaju wsparcie? Izabela Szczypior, fizjoterapeutka z Uzdrowiska Ustroń, będącego częścią Grupy American Heart of Poland, podkreśla, że rehabilitacja onkologiczna jest zalecana wszystkim pacjentom przechodzącym leczenie onkologiczne. To nie tylko pomoc w przywróceniu sprawności fizycznej, ale również wsparcie psychiczne w trudnych chwilach. Czym jest i jaka jest specyfika rehabilitacji onkologicznej? Rehabilitacja onkologiczna powinna być nieodłącznym elementem leczenia onkologicznego. Na każdym etapie postępowania terapeutycznego powinna charakteryzować ją kompleksowość. Trzeba pamiętać, że pacjent onkologiczny już na samym początku swojego leczenia musi zmierzyć się z ogromnym stresem związanym z diagnozą i perspektywą długotrwałego leczenia. Ważne jest zatem zrozumienie i szczególna opieka. Naszym zadaniem jest towarzyszenie i pomoc pacjentowi w przejściu przez ten trudny czas i umożliwienie powrotu do zdrowia i funkcjonowania sprzed choroby – wyjaśnia Izabela Szczypior, fizjoterapeutka. Pacjent onkologiczny to pacjent z różnymi dysfunkcjami. Jacy pacjenci najczęściej trafiają do fizjoterapeuty? Najczęściej zajmujemy się rehabilitacją kobiet po mastektomii, kobiet po usunięciu narządów rodnych, po leczeniu czerniaka i mężczyzn po leczeniu raka prostaty. Specyfika leczenia tych rodzajów nowotworów powoduje spore zagrożenie obrzękiem limfatycznym kończyn górnych lub kończyn dolnych – to te dolegliwość stanowią dla nas duże wyzwanie terapeutyczne. Początkowo obrzęk może być niewidoczny, ale powodować dyskomfort u pacjenta tj. uczucie ciężkości i rozpierania Z czasem opuchlizna staje się coraz bardziej zauważalna i bolesna. Napięta skóra robi się bardzo wrażliwa i podatna na urazy, a rany trudno się goją. Kolejnym niekorzystnym następstwem leczenia onkologicznego są zaburzenia ze strony układu narządu ruchu. To ograniczenia ruchomości stawów, znajdujących się w bliskim sąsiedztwie miejsca operowanego czy miejsca poddawanego naświetlaniom. To także dolegliwości wynikające z braku elastyczności blizn oraz przypadki osłabienia siły mięśniowej kończyn. Możliwe powikłania wywoływane przez zaburzenia zrostu blizny to m.in. przykurcze mięśniowe, zaburzenia czucia oraz dolegliwości bólowe. Zatem warto pracować z bliznami, zarówno z tymi świeżymi jak i starszymi, gdyż znacząco można poprawić ich wygląd, elastyczność oraz ruchomość – informuje fizjoterapeutka. Czy każdy pacjent może być rehabilitowany? Jakie są wskazania a jakie ograniczenia? Jak sugeruje Izabela Szczypior, rehabilitacja powinna odbywać się na każdym etapie leczenia choroby nowotworowej. W pierwszej fazie, bezpośrednio po postawieniu diagnozy, pacjent powinien zostać poinformowany i uświadomiony jakie będą skutki leczenia. Na tym etapie bardzo ważna jest współpraca lekarza, fizjoterapeuty oraz psychologa. W kolejnej fazie – bezpośrednio po operacji, wkraczamy z fizjoterapią mającą na celu przywrócenie utraconych funkcji oraz z nauką pewnych zachowań, nawyków, które powinny towarzyszyć pacjentowi już do końca życia. Każde ograniczenie ruchomości, funkcji, ból, osłabienie siły mięśniowej, problemy z blizną pooperacyjną, obrzęk limfatyczny – to wskazania do rehabilitacji. Z kolei ograniczenia w fizjoterapii mogą wynikać ze specyfiki etapu leczenia, na jakim pacjent się znajduje. Jeżeli pacjent jest w trakcie radioterapii okolicy klatki piersiowej po usunięciu gruczołu piersiowego to przeciwwskazaniem będzie masaż tej okolicy. To nie znaczy jednak, że nie masujemy kończyny górnej po tej stronie, gdyż jest ona zagrożona obrzękiem limfatycznym. Każdą terapię dostosowujemy indywidualnie dla danego pacjenta. Jest „szyta” na miarę jego potrzeb i wskazań terapeutycznych. Na ile pacjenci po amputacji czy rekonstrukcji, mogą wrócić do pełnej sprawności? Jeżeli skupimy się na pacjentkach po amputacji piersi (należy zaznaczyć, że mężczyźni również chorują na raka gruczołu piersiowego), to można śmiało powiedzieć, że te osoby wracają do pełnej sprawności po leczeniu raka piersi. Oczywiście wszystko zależy w jakim momencie pacjent trafi do terapeuty i jakie było leczenie. Im bardziej skomplikowane leczenie (radioterapia, chemioterapia, leczenie hormonalne, operacyjne) tym bardziej rehabilitacja będzie rozciągnięta w czasie. Poprawa stanu zdrowia i funkcjonowania oznacza możliwość bycia aktywnym zawodowo. Dla pacjenta nie będącego czynnym zawodowo oznacza to poprawę komfortu życia codziennego – dodała fizjoterapeutka. Jak powinna wyglądać rehabilitacja onkologiczna w sanatorium? Rehabilitacja powinna składać się z trzech rodzajów konsultacji ze specjalistami, które tworzą szeroko pojętą rehabilitację onkologiczną tj. praca z fizjoterapeutą, praca z psychologiem i praca z dietetykiem. Każdy pacjent poddawany jest kinezyterapii ogólnoustrojowej (ćwiczenia gimnastyki porannej, ćwiczenia w wodzie, ćwiczenia relaksacyjne, rozluźniające), oddechowej: grupowej oraz indywidualnej, wykonywanej na przyrządach w sali gimnastycznej pod nadzorem terapeuty. Ćwiczenia dobierane są indywidualnie dla każdego pacjenta i ukierunkowane na zdiagnozowany wcześniej problem. U pacjentów z występującym obrzękiem, w zależności od jego stopnia, stosuje się manualny drenaż limfatyczny oraz pneumatyczną przerywaną kompresję z wykorzystaniem specjalnego aparatu wyposażonego w mankiety nakładane na kończyny. Cykliczne napełnianie się powietrzem i opróżnianie poszczególnych komór mankietów wywołuje odpowiednik ucisk na kończynę. Po zastosowanym drenażu limfatycznym, można wykonać bandażowanie wielowarstwowe, polegające na zastosowaniu wielu warstw pianek, osłon, podkładów i bandaży, co ma regulować ciśnienie spoczynkowe i ciśnienie wysiłkowe w kończynie. Bardzo ważnym elementem fizjoterapii jest nauka automasażu jako formy profilaktyki przeciwobrzękowej oraz edukacja pacjentów w zakresie doboru odzieży kompresyjnej. Wszystkie zabiegi powinny być konsultowane z lekarzem, dobierane indywidualnie w zależności od potrzeb. Celem jest poprawa ogólnej sprawności i funkcji pacjenta i możliwie szybki powrót do pełnego zdrowia i jakości życia sprzed choroby.